Werf: Scheepswerf 'Voorwaarts' Th. van den Beldt

in West-Graftdijk

Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.

Toelichting

Er ging in de metingen nog al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus: "Scheepswerf 'Voorwaarts' Th. van den Beldt".

Algemeen

De werfcode is: =Beldt-Graftdijk
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.

Het adres van de werf was Zuiderstraat 89 / Oude werf in West-Graftdijk.  
(De positie op het kaartje is bij benadering.)

Er staan 182 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 104 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.

De werf was niet gespecialiseerd in één soort vaartuigen.

Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1923.

Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1986.

Andere namen voor deze werf

Afgezien van overduidelijke schrijffouten en misinterpretaties komen we in de metingen de volgende namen voor de werf tegen:

Bijzonderheden

Op de plaats van de latere scheepswerf Voorwaarts lag tot 1921 een timmer- en houten scheepmakersbedrijf van R.K. Koppen en Zoon.

Ik citeer Oneindig Noord-Holland: "Vanaf 1921 ging de toen nog eenvoudige dorpswerf voor bouw en reparatie van houten beurtscheepjes en boerenpramen over in handen van Enkhuizenaar Theun van den Beldt. Die liet in 1935 een nieuwe scheepshelling van gewapend beton bouwen. De ondernemende eigenaar van Voorwaarts, Werf voor ijzeren scheepsbouw roemde zijn moderne aanwinst als "de mooiste helling boven Amsterdam en sterk! Geweldig." Die slogan werkte. Begin jaren vijftig stond de teller op 369 gebouwde dekschuiten, vrachtvletjes, passagiers- en rondvaartboten, lichters en 80 stuks sleepboten."

In 1929 kocht Van den Beldt het terrein van de naastgelegen Doopsgezinde Kerk. Het gebouw ("de Vermaning, zoals Doopsgezinden dan noemen) werd gesloopt en op het terrein verscheen een nieuwe loods. In 1934 kocht Van den Beldt het terrien van de andere buurman, bakkerij Van Bruijn. Ook de bakkerij werd gesloopt en op de vrijgekomen plaats werd een nieuwe helling geboued, die gebruikt werd voor onderhaoud en reparatie.

Den Engelse en Hoek melden dat de werf bij het 50-jarig jubileum in 1971 20 man personeel had ... "en dat al jaren zo deed".

Volgens de wervenlijst van Binnenvaarttaal "In 1952 namen zijn zoons Rieuwert en Theun [dat moet zijn: Teun. JS] het bedrijf over, maar 4 jaar later begint Rieuwert te Oude Wetering voor zich zelf een werf." Dus die ene vermelding van Gebr. Van den Beldt zou precies kloppen.

Behalve de binnenschepen die we in de metingen zien heeft de werf na de Tweede Wereldoorlog ook ten minste 25 kotters gebouwd, in het bijzonder voor Urker vissers. Die werden rond 1975 zo groot dat ze niet van de helling van de werf te water gelaten konden, daar kwam een drijvende bok aan te pas die zo'n schip over de weg tilde. De volgende flessenhals werd de brug bij West-Graftdijk die toegang gaf tot het Noordhollands Kanaal. Daar is nooit een goede oplossing voor gekomen: tillen met en drijvende bok bleef het devies. Dat werd uiteindelijk de doodsteek voor de werf. In 1988 verkocht van den Beldt Jr. de werf aan de Porsius groep. Die kon hem ook niet redden en in 1990 sloot de werf.

In 1997 heeft het Rijper Museum Het Houten Huis een tentoonstelling aan de werf gewijd. Ik begrijp dat het archief ook bij het Houten huis zou moeten liggen, maar dat kon ik niet inzien.

(JS, januari 2020)

Update 2021: Eind 2020 is een kleinzoon van Teun van den Beldt, Jos Koopmans, een Facebook pagina over de werf gestart. (https://www.facebook.com/scheepswerfvoorwaarts/) Dat is een groot succes, met veel entries. Aanbevolen. Koopmans heeft later ook een Youtube kanaal aan de werf geweid.

Update 2022: Bij de verwerking van de scheepswerven in Alkmaar kom ik twee metingen van een motorsleepboot uit 1922 tegen van een werf Voorwaarts in Alkmaar - en verder geen enkele meting van die werf. Ik geloof niet dat je als werf zo maar, ineens, één motorsleepboot bouwt en dan weer verdwijnt. West-Graftdijk ligt dicht genoeg bij alkaar om deze twee metingen aan de werf Voorwaarts van Van den Beldt toe te kennen. Bij deze.

(JS, april 2022)

Literatuur en bronnen

Aanvullingen?

Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!