Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.
Er ging in de metingen nog
al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien
maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren
van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf
te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus:
"Concordia".
De werfcode is: =Concordia-Wartena
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.
De werf bevond zich in Wartena / Warten.
Er staan 2 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 2 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.
De werf bouwde hoofdzakelijk dekschuiten.
Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1929.
Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1929.
Dit klopt vrijwel zeker niet. Slechts twee metingen, beide uit 1929, van twee verschillende dekschuiten die beide bij een werf Concordia in Wartena gebouwd zouden zijn. Noch daarvoor, noch daarna ooit van zo'n werf vernomen. Foutje van de scheepsmeter?
Maar ... wacht even. Het is denkbaar dat een groep metaalbewerkers die op een andere werf werkten (bijvoorbeeld Bijlsma in Wartena) of zelfs bij een constructiebedrijf, in 1929 de koppen bij elkaar stak en een simpele werf begon. Het maken van dekschuiten is geen hogere wiskunde. De naam Concordia wijst daarop: er waren in die jaren wel meer arbeidersinitiatieven (vooral in de aannemerij) die de naam Concordia kregen. Daar zat vaak de vakbond achter. Bijvoorbeeld in Amsterdam (1864), Papendrecht (rond 1920) en Meppel (1906). In dat scenario zou dus de werf Concordia in Wartena twee opdrachten uit Amsterdam ontvangen hebben (hoe kwamen ze daaraan?) en toen volgde eind oktober 1929 de krach en de depressie van de jaren dertig en dus bleef het bij twee opdrachten ... . Wat hiervoor pleit is dat het gaat om twee verschillende dekschuiten (meetnummers A6763N en A6812N) die beide meteen in het jaar van de bouw gemeten zijn, maar wel met drie maanden tijdsverschil. Ik ben geen handschriftdeskundige, maar kijkend in de liggers krijg ik de indruk dat het om twee verschillende scheepsmeters gaat, die dan beide dezelfde fout gemaakt zouden moeten hebben. Dat is niet heel waarschijnlijk. En omdat de schepen in 1929 gebouwd èn gemeten zijn, is er in dit geval geen sprake van dat de meters (of de eigenaars) het niet meer wisten en maar wat bedachten.
Nu de tegenargumenten. In Amsterdam bestond de werf Concordia van de Gebr. Seijmonsbergen, die aan de lopende band dekschuiten produceerde. Zou het niet om deze werf gaan? De bewerker van de liggers heeft dit ook al aangegeven bij de opmerkingen. Dus toch twee domme scheepsmeters, met drie maanden verschil? Wat voor déze hypothese pleit is dat beide dekschuiten in Amsterdam gemeten zijn. Maar ja, daar zaten de eigenaars, dus dat is ook al weer niet doorslaggevend.
Ik vind de oplossing van Pieter Klein in de wervenlijst van Binnenvaarttaal heel elegant: de werf Concordia in Amsterdam zou in 1929 zò druk geweest zijn dat ze een werf in Wartena (waarschijnlijk Bijlsma) als "subcontractor" zou hebben ingeschakeld om de dekschuiten te bouwen. Klinkt goed. Alleen ... waarom in dat geval niet gewoon Bijlsma als bouwer genoemd?
Nog een mogelijke oplossing: Er bestaat in Wartena al jaren een tweede werf, die in de schaduw staat van Bijlsma. Thans heet die Scheepswerf Wartena. Eerder heette hij Vooruit, daarvoor Scheepswerf Reitsma. Volgens wederom de Wervenlijst van Binnenvaarttaal is deze werf het eerst genoemd in 1977. Meer een reparatiewerf dan een nieuwbouwwerf, maar, nogmaals, het bouwen van een dekschuit is geen hogere wiskunde. Kan het zijn dat op dat terrein al eerder schepen gebouwd zijn? In 1929 al?
Ik kan geen uitsluitsel geven, maar er hangt genoeg vreemdigheid rond deze twee metingen om een eigen lemma in de database te rechtvaardigen. Bij deze.
Nog één extra raadseltje: de twee dekschuiten zijn gebouwd voor verschillende eigenaars: de Firma Seijmonsbergen (die van de werf Concordia in Amsterdam) en een concurrent daarvan, de Amsterdamse Schuitenverhuurderij. Toch krijgen die twee opeenvolgende namen, namelijk "1106" en "No 1107". Er was in die jaren beslist geen centrale regie in Amsterdam over de naamgeving (nummergeving) van dekschuiten. Hoe zit dat dan?
Kortom, leuke kleine raadsels voor bij het haardvuur.
(JS, augustus 2022)
Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!