Werf: N.V. Alkmaarsche Machinefabriek en Scheepswerf "De Volharding"
in Alkmaar
Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten.
U komt dan terug op de detailpagina over het schip.
Toelichting
Er ging in de metingen nog
al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien
maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren
van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf
te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus:
"N.V. Alkmaarsche Machinefabriek en Scheepswerf "De Volharding"".
Algemeen
De werfcode is: =Volharding-Alkmaar
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.
Het adres van de werf was Voormeer D 19. Na 1921: Voormeer 25-30 in Alkmaar.
Er staan 66 metingen voor deze werf in de database.
Daarvan zijn er 20 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.
De werf bouwde hoofdzakelijk binnenschepen.
Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1902.
Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1933.
Andere namen voor deze werf
Afgezien van overduidelijke schrijffouten en misinterpretaties komen we in de metingen de volgende namen
voor de werf tegen:
De naam lijkt nogal eens te wijzigen. Op een foto uit 1916 staat op het pand: N.V. Alkmaarsche Machinefabriek en Scheepswerf "De Volharding". Op een foto uit 1930 is dat geworden: N.V. Machinefabriek en Scheepswerf "De Volharding" In een advertentie uit 1933 is het: Machinefabriek, Constructiewerkplaats en Scheepswerf "De Volharding" Fa. P. van Maarleveld & Zn.
Geen wonder dat geen enkele meting de naam helemaal goed weergeeft. Meestal gewoon Volharding of De Volharding, maar ook vrij vaak "N.V. Alkmaarsche Machinefabriek en Scheepswerf" of delen daarvan. Bij drie metingen wordt de naam van de directeur, A.M. Schipper, gebruikt in plaats van de naam van de werf. De naam van de laatste eigenaar, firma P. van Maarleveld komt in de metingen niet voor.
Volgens de Wervenlijst van Binnenvaarttaal is dit een voortzetting van de werf van H. Schouten (zie: ).



In 1921 liet de gemeente de Zandersloot dempen. Op het aldus ontstane terrein kon De Volharding een helling bouwen. Volgens de Wervenlijst van De Binnenvaart is er toen ook een vrij grote stenen werkplaats gebouwd. Dat zou het verschil in adressen van voor 1921 en na 1921 kunnen verklaren.



In de Alkmaarsche Courant van 30 september 1930 staat een "Bekendmaking" waarin de directeur van de N.V. Alkmaarsche Machinefabriek en Scheepswerf "De Volharding", A.M. Schipper, de zaak heeft overgedaan aan de Firma P. van Maarleveld en Zoon, Machinefabriek en Constructiewerkplaats te Alkmaar. De N.V. is in 1933 geliquideerd. van Maarleveld was een buurman aan het Voormeer. P. (Pieter) van Maarleveld leefde van 1865-1943. Het lijkt alsof de zoon de drijvende kracht was: Gerrit Johannes van Maarleveld (1893-1994). Pieter was bij overlijden "bankwerker Gerrit was bankwerker, machinehersteller, eigenaar/directeur van een machinefabriek.



In 1936 bestaat de werf nog. Van Maarleveld gebruikt in een advertentie voor twee motorjachten zowel zijn eigen naam als de naam De Volharding. Daarna verwijnt de naam De Volharding. Na de Tweede Wereldoorlog laat Van Maarleveld een nieuwe bedrijfshal bouwen, die in ieder geval in 1975 nog bestond (foto's op Wikimedia).



Meetnummer A7307N, motorschip jannetje Cornelia, is bewaard gebleven en ligt thans onder de naam Jaco als woonschip in Angers, Frankrijk.



(JS, april 2022)
Literatuur en bronnen
Wervenlijst van 'Binnenvaarttaal': https://www.debinnenvaart.nl/binnenvaarttaal/index.php?lijst=werven
Een foto van de werf Nicolaas Witsen uit 1916 met op de achtergond De Volharding in de beeldbank van het Regionaal Archief Alkmaar, cat. nr. FO 1003803: https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/collecties/beelden/beelden-2/detail/f8ffc013-87ff-4e86-9c5a-29723d8e0fc0
Vennootschapdossier in het archief van het Ministerie van Justitie: Inventaris van de dossiers Naamloze Vennootschappen van het Ministerie van Justitie, opgeheven vóór 1983, 1820-ca. 1945. Nationaal Archief, Nummer Toegang: 2.09.46, inv. nr 14138.
Een foto van panden aan de Voormeer met in het midden Machinefabriek en Scheepswerf de Volharding uit 1930 in de beeldbank van het Regionaal Archief Alkmaar, cat. nr. FO 1006329: https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/collecties/historisch-kadaster-alkmaar/historisch-kadaster-alkmaar-2/detail/b85a2600-06aa-4217-84d9-289e77db4640
Advertentie in de Alkmaarsche Courant van 30 december 1933 pagina 24.
Archief van de Gemeente Alkmaar, (1901) 1920 - 1944. Inv. nr. 3270: dempen van de Zandersloot t.b.v. De Volharding, 1921-1923
Luchtfoto uit 1923 met daarop de werf in Visser, Henk de: "De rol van cultuurhistorie bij de planrealisatie in de Schelphoek", blz 9. Online: https://www.hvalkmaar.nl/wp-content/uploads/schelphoek.pdf
Over de verkoop van De Volharding aan P. van Maarleveld: Alkmaarsche Courant, 30 september 1930 pagina 4
Foto van machinefabriek Van Maarleveld uit 1920 in de beeldbank van het Regionaal Archief Alkmaar, cat. nr. FO 1005687: https://www.regionaalarchiefalkmaar.nl/collecties/beelden/beelden-2/detail/e1dd343f-60ac-41af-a1c4-1ed7fec4fd58
Geneologie Gerrit Johannes van Maarleveld: https://www.genealogieonline.nl/stamboom-ilbrink-oosterwijk/I6619.php
Advertentie voor twee motorjachten in de Alkmaarsche Courant, 9 juni 1936, pagina 4
Diverse foto's van de Voormeer op Wikimedia Commons (waaronder twee keer het bedrijfspand van Van Maarleveld): https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Voormeer,_Alkmaar
Jaco in de schepenlijst van De Binnenvaart: https://www.debinnenvaart.nl/schip_detail/jaco/
Foto van de Jaco op Kustvaartforum: https://www.kustvaartforum.com/viewtopic.php?t=1165&start=1995
Ook de sleepboot Burly uit 1921 is op de werf gebouwd en bewaard gebleven, maar deze komt in de metingen niet voor. Zie: http://home.wxs.nl/~burly/info.htm
Aanvullingen?
Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!