Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.
Er ging in de metingen nog
al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien
maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren
van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf
te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus:
"N.V. Boele's scheepswerven en Machinefabriek Bolnes".
De werfcode is: =Boele-Bolnes
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.
Het adres van de werf was Ringdijk/Oostdijk (Thans Industrieterrein De Boelewerf) in Bolnes (Thans gem. Ridderkerk.).
(De positie op het kaartje is bij benadering.)
Er staan 372 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 175 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.
De werf was niet gespecialiseerd in één soort vaartuigen.
Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1915.
Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1980.
Deze werf is een vervolg op de werf Boele en Pot in Bolnes.
Er waren drie werven van Boele, twee in Slikkerveer en één in Bolnes. Dan waren er ook nog verscheidene samenwerkingsverbanden, onder meer met de firma Pot, maar ik houd me in bij de driedeling Boele in Slikkerveer, de Weduwe C. Boele in Slikkerveer en Boele in Bolnes -- oorspronkelijk Boele en Pot in Bolnes.
In een notendop: de werf begonnen in 1854 in Slikkerveer, gesticht door twee broers Boele. In 1871 werd de werf gesplitst. In 1896 werd de vestiging in Bolnes geopend. In 1931 sloot de vestiging in Slikkerveer.
Grondleggers waren Cornelis Boele (Alblasserdam, 12 juli 1818 - 1871) en Pieter Boele (Alblasserdam, 20 februari 1827 - Ridderkerk, 23 juli 1887). Zij begonnen de werf in Slikkerveer in 1854.
Na de dood van Cornelis in 1871 trad de weduwe van Cornelis uit de firma en begon voor zichzelf: de Weduwe C. Boele. Na het overlijden van Pieter Boele in 1887 werd diens werf voortgezet door zijn zoons Maarten Pieter Boele (Ridderkerk, 12-1-1860 - Ridderkerk, 16 - 7 1931) en Pieter Cornelis Boele (Ridderkerk, 26-2-1862 - Ridderkerk, 16 -1 - 1929). Zij startten in 1896 de derde werf in Bolnes, die oorspronkelijke bedoeld was als reparatiewerf. Volgens de necrologie van Ir. Pieter Boele (zie hieronder) "... daar de werf in Slikkerveer te klein werd".
Dat was een financieel risico, dus ze deden dat samen met hun zwager Arie Nijs den Ouden. Nijs den Ouden was directeur van de al bestaande werf van de Gebr. Pot in Bolnes en de nieuwe werf ging verder onder de naam Boele en Pot (in Bolnes).
Terzijde: Pieter Cornelis Boele was getrouwd met G.A. van der Giessen, inderdaad, van de werf Van der Giessen in de Stormpolder.
In 1908 werd in Bolnes een machinefabriek in gebruik genomen, in 1909 een ketelmakerij.
Op 9 juli 1909 vloog de (houten) scheepsbouwhelling van Boele Bolnes in brand. Die brand haalde alle landelijke dagbladen. later werd daar een betonnen helling gebouwd.
In 1905 (volgens Wikipedia in 1908) trok Den Ouden zich terug als firmant. De gebroeders Boele (Maarten Pieter en Pieter Cornelis) brachtten daarna in 1915 hun beide werven (Boele Bolnes en Boele Slikkerveer) onder in een Naamloze Vennootschap: Boele's Scheepswerven en Machinefabriek N.V. Voor alle zekerheid: de werf van de Weduwe C. Boele bleef dus buiten die vennootschap.
Het bedrijf in Slikkerveer is op enig moment gesloten - geen enkele bron noemt een jaartal. Eind jaren twintig ging de N.V. zo goed dat de werf in Slikkerveer weer geopend werd. Er werkten toen in Bolnes 550 arbeiders, in Slikkerveer 230. Maar begin jaren dertig is de werf in Slikkerveer definitief gesloten. In de metingen houdt de nieuwbouw in Slikkerveer op in 1916 en begint pas weer in 1929. De laatste metingen van nieuwgebouwde schepen van Boele Slikkerveer zijn uit 1931.
Ik heb de metingen als vogt verdeeld:
- Alle metingen waarin op de een of andere manier "Boele" voorkomt en als plaats "Bolnes" ken ik tussen 1896 en 1915 toe aan Boele en Pot en na 1915 aan de NV Boele's Scheepswerven en Machinefabriek, vestiging Bolnes. Dat is eigenlijk niet correct, want de werf veranderde niet in 1915, alleen de rechtsvorm veranderde. Maar voor het begrip is het wel zo duidelijk.
- Alle metingen die op de een of andere manier "Weduwe Boele" of "C. Boele" in Slikkerveer bevatten ken ik toe aan de werf van de Weduwe C. Boele.
- Alle metingen die expliciet "P. Boele" of "Boele Pzn" in Slikkerveer bevatten ken ik toe aan de werf van P. Boele in Slikkerveer. Daar komt een aantal keren "Boele en Pot" in voor. Ik beschouw dat als een fout van de scheepsmeters: Boele en Pot was de werf in Bolnes. Maar de werf in Slikkerveer stond tussen 1896 en 1916 onder hetzelfde management, dus de fout is begrijpelijk. Ik laat dus de plaatsnaam voor de werfnaam gaan.
- Voor alle zekerheid: alle vermeldingen in de metingen van "Boele en Pot" vóór 1896 en na 1916 zijn sowieso een anachronisme. Boele en Pot bestond alleen te Bolnes en alleen tussen 1896 en 1916.
- Hetzelfde geldt voor alle vermeldingen van de werf in Bolnes vóór 1896: toen was er nog geen werf van Boele in Bolnes, en dus ken ik die metingen toe aan de werf in Slikkerveer.
- Dan blijft een grote restcategorie over: "Boele" zonder meer in Slikkerveer. Dat kan dus zowel de Weduwe C. Boele en Zn. zijn als P. Boele Pzn. Ik ken die metingen arbitrair toe aan de P. Boele Pzn, ik heb namelijk het idee dat dat een (veel) grotere werf was. Daar zullen dus fouten inzitten. Caveat Lector!
- Ten slotte zijn er een stuk of 25 metingen die schepen van voor 1896 toeschriven aan Boele Bolnes. Dat kan niet, want die werf bestond pas vanaf 1896. Ook die schepen breng ik onder bij Gebr. Boele in Slikkerveer.
- Negen metingen van schepen die gebouwd zouden zijn bij de Weduwe Boele in Bolnes ken ik toe aaan de weduwe Boele in Slikkerveer. Ik laat de naam boven de plaatsaanduiding gaan.
Boele Bolnes (het enig overgebleven bedrijf) is in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd en later geplunderd door de Duitsers. Na de oorlog is het snel hersteld. In 1954 werkten er 1100 mensen. In 1978 werkten er 1400 mensen.
In de jaren tachtig verslechterden zowel de nieuwbouwmarkt als de reparatiemarkt snel. De concurrentie, eerst uit het Oostblok, toen uit het verre Oosten, werd te groot. In 1987 moest Boele de deuren sluiten. Het terrein is gesaneerd en is tegenwoordig een dertien-in-een-dozijn bedrijventerrein.
Leen Huijzer, beter bekend als Lee Towers, was voor zijn zangcarriere kraanmonteur (en niet als kraanmachinist, zoals iedereen altijd zegt) bij Boele Bolnes.
(JS, juni 2020)
Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!