Werf: Wed. J.L. Ceuvel, werf Vredenhof

in Amsterdam

Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.

Toelichting

Er ging in de metingen nog al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus: "Wed. J.L. Ceuvel, werf Vredenhof".

Algemeen

De werfcode is: =Ceuvel1-Amsterdam
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.

Het adres van de werf was Hoogte Kadijk t.h.v. het huidige nr 179 in Amsterdam.  
(De positie op het kaartje is bij benadering.)

Er staan 278 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 179 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.

De werf bouwde hoofdzakelijk binnenschepen.

Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1897.

Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1917.

Andere namen voor deze werf

Afgezien van overduidelijke schrijffouten en misinterpretaties komen we in de metingen de volgende namen voor de werf tegen:

Later is de werf overgenomen of opgevolgd door de werf N.V. Scheepswerf en Machinefabriek Weduwe J.L. Ceuvel in Amsterdam.

Bijzonderheden

Dit is de eerste werf van Ceuvel, gelegen aan de Hoogte Kadijk in Amsterdam, maast de thans veel bekendere Kromhoutwerf, die in 1911 door (inmiddels de weduwe van) J.L. Ceuvel werd overgenomen.

Oorspronkelijk heette de werf "Vredenhof". Een heel oude werf: in de lijst van namen en woonplaatsen van Miliciens uit 1796 komt al voor: "Frederik Bosche, op de hoogte van de kadijk, naast de werf Vredenhof".
Nog ouder: De Maandelijkse Nederlandsche Mercurius uit 1774 geeft bij de veilingen van 17 januari 1774 (blz. 25) op dat de werf is verkocht aan S. Bosma en H.Baars Willems.

Daarna valt er een gat in de vermeldingen, tot 1826.

De ENSIE meldt dat de werf in november 1826 in handen kwam van Paul Van Vlissingen, een van de grondleggers van de Amsterdamsche Stoomboot Maatschappij en van het latere Werkspoor. Volgens de wervenlijst van De Binnenvaart stelt Van Vlissingen Johannes Lodewijk Ceuvel (1799 - ?) aan als bedrijfsleider. Diens zoon Jan Coenraad Ceuvel (1824-1884) wordt op 20-jarige leeftijd hoofdconstructeur op een andere werf van Van Vlissingen, aan de Wittenburgervaart. Maar let op: Johannes Lodewijk Ceuvel was bedrijfsleider, geen eigenaar, van de werf Vredenhof. Dat is belangrijk in verband met wat volgt.

De fabriek van Van Vlissingen komt in 1871 in de financiële problemen, omdat met zich heeft verkeken op de bouw van de Moerdijkbrug. Van Vlissingen liquideert een deel van zijn bezittingen, waaronder Vredenhof. De schoonvader van Jan Coenraad Ceuvel, de houtkoper Petrus Sebbelee, koopt de werf en stelt Jan Coenraad Ceuvel aan als bedrijfsleider. Volgens de wervenlijst van De Binnenvaart neemt Ceuvel (of Sebbelee? JS) in 1874 de werven 'Klandermolen' en 'De Oude Hoop' over, die tussen de werf van Ceuvel en de werf 't Kromhout in liggen. De drie werven Vredenhof, Klandermolen en De Oude Hoop worden samengevoegd onder de naam Vredenhof.

Na de dood van Jan Coenraad in 1884 neemt zijn zoon, weer een Johannes Lodewijk Ceuvel ("Jistsje", 1862 - 1911) de leiding van de werf op zich. Volgens Han Mannaert (zie de literatuuropgave hieronder) is hij niet de eigenaar, dat zou sinds 1889 Willem Sebbelee geweest zijn, een zoon van Petrus Sebbelee, en dus een oom van Jistsje Ceuvel. Dat zien we terug bij een vijftal metingen, drie uit 1905 en twee uit 1910, waarin als werf wordt vermeld: "W. Sebbelee, Fa. Wed. J.L. Ceuvel".

Als in 1911 Jistsje Ceuvel sterft neemt diens vrouw, Pieternella van Hoeken (1870-1931), de dagelijkse leiding in handen. In datzelfde jaar 1911 wordt de werf 't Kromhout overgenomen van D. Goedkoop.

Er zit een addertje onder het gras bij de aanduiding De Weduwe J.L. Ceuvel. Ik beschreef al bij de overige namen hierboven dat de scheepsmeters regelmatig andere voorletters gebruiken. Als we alle "eerste metingen" uitdraaien van schepen die vóór 1912 gebouwd zijn zitten daar maar liefst 77 metingen (en in dit geval dus schepen, want eerste metingen) tussen waar als werf vermeld wordt: "Wed. J. Ceuvel" of "Wed. J.L. Ceuvel". Maar ... de eerste J.L Ceuvel is nooit eigenaar van de werf geweest; en de tweede J.L Ceuvel stierf pas in 1911! Waren die meters dan helderziend? Iets nauwkeuriger: tussen 1899 en 1906 komt 35 keer voor: "Wed. J. Ceuvel". Maar ook komt tussen 1900 en 1911 41 keer voor: "Wed. J.L. Ceuvel". Er moet dus een weduwe J. Ceuvel van vóór 1911 geweest zijn. Ik denk dat het meest in aanmerking komt de weduwe van Jan Coenraad Ceuvel, die in 1884 stierf. Dat is Catharina Margaretha Sebbelee (1829-1895). Haar vader was immers de eigenaar van de werf, en haar zoon was in 1884 pas 22 jaar oud. De aanduiding "J.L. Ceuvel" zou dan een contaminatie zijn: de eigenaar (of bedrijfsleider) tijdens die metingen uit de periode tussen 1899 en 1911 was J.L Ceuvel (Jitsje) en dus schreven veel meters in plaats van "De Weduwe J. Ceuvel" bijna vanzelfsprekend "De Weduwe J.L. Ceuvel". Maar dat laatste is mijn interpretatie. Hoe dan ook, die naam "(De) Weduwe J.L. Ceuvel" is beklijfd. Na het overlijden van Jitsje in 1911 hadden we inderdaad weer te maken met een weduwe van een J.L. Ceuvel, namelijk de al eerder genoemde Pieternella van Hoeken.

In 1922 wordt de werf omgezet in een N.V. en verdwijnt de naam Vredenhof. Zie Ceuvel2-Amsterdam. In 1967 overgenomen door De Volharding in Amsterdam Noord (zie Ceuvel3-Amsterdam).

(JS, april 2020. Herzien juni 2022, met veel dank aan Mirjam Peil die me op de juiste genealogie wees.)

Literatuur en bronnen

Aanvullingen?

Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!