Werf: Scheepswerf van Dam

in Oude Wetering

Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.

Toelichting

Er ging in de metingen nog al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus: "Scheepswerf van Dam".

Algemeen

De werfcode is: =Dam-OudeWetering
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.

Het adres van de werf was Westerdijk 25/48, 2451 VB Leimuiden in Oude Wetering.  

Er staan 73 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 28 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.

De werf bouwde hoofdzakelijk binnenschepen.

Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1890.

Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1951.

Andere namen voor deze werf

Afgezien van overduidelijke schrijffouten en misinterpretaties komen we in de metingen de volgende namen voor de werf tegen:

Deze werf is een vervolg op de werf Scheepswerf De Vlijt, J. Schoenmakers in Oude Wetering.

Bijzonderheden

Vanaf 1933 zijn dit eigenlijk twee werven: de "Oude Werf" aan de Westerdijk 48 en de "Nieuwe Werf" die in 1933 is overgenomen van J. Schoenmakers aan de Westerdijk 25. Maar omdat het bedrijf beide werven als één economische eenheid beheert doe ik dat hier ook maar.

De oude werf (dus Westerdijk 48) is opgericht rond 1865. Grondlegger was Piet van Dam, een boerenzoon. Op enig moment is de werf overgenomen door een zoon van Piet, Jan van Dam. Als je naar de metingen kijkt moet dat rond 1901 geweest zijn. Rond die tijd ging volgens een kleinzoon van Jan van Dam de werf ook over van hout- naar staalbouw. In werkelijkheid zal er ongetwijfeld eerst in ijzer gebouwd zijn. Het oudste ijzeren schip uit de metingen van deze werf is uit 1892 (meetnr A1337N). Kijken we verder naar de metingen dan werden er in de jaren 1890 er vrij veel schepen gebouwd van rond de 20 meter, tussen 1900 en 1910 vrij veel schepen van rond de 31 meter, maar er zijn ook in die jaren al uitschieters tot bijna 39 meter. De herinnering van de kleinzoon dat de "vaste" maten vóór W.O. II zo'n 31 bij 6 meter waren kloppen dus niet met de werkelijkheid.

In 1933 werd de werf van J. Schoenmakers aan de Westerdijk 25 overgenomen: de Nieuwe Werf. Deze tak van de werf ging zich specialiseren in jachtonderhoud. Het laatste binnenvaart-vrachtschip dat gemeten is, werd in 1930 gebouwd. Daarna lijkt de werf zich te hebben toegelegd op jachtbouw, maar jachten werden maar zelden gemeten. Op enig moment zijn de gebouwen op de Nieuwe Werf gesloopt en vervangen door twee loodsen met puntdak en een loods met een woonhuis erboven. Dit complex is ook thans (2021) goed zichtbaar vanaf de Kerkstraat in Oude Wetering.

In 1947 namen de vijf zoons van Jan van Dam de werf officieel over. De leiding lag bij de oudste zoon, Piet van Dam, geboren in 1898. In 1951 werd het eerste gelaste jacht gebouwd.

Het is (wederom) niet duidelijk wanner de volgende generatie het bedrijf heeft overgenomen. De twee oudste jongens (geen kinderen van Piet, maar van Gerrit, de tweede zoon van Jan van Dam) wilden al in de jaren zeventig de werf overnemen, maar dat werd door hun ooms verhinderd. Zij zijn toen samen een werf begonnen in Alphen aan de Rijn. Van die werf is één gemeten schip bekend, meetnummer AN3613. Ik smokkel die ook onder deze Van Dams.

Hun neven moeten dus ergens in de jaren tachtig de werf overgenomen hebben. Zij gingen ook in polyester bouwen. De laatste nieuw gebouwde "schepen" zijn een aluminium Koopmans jacht en een flink aantal ijszeilers. Dat moet in de jaren 2000 - 2010 geweest zijn.

De werf bestaat (in 2021) nog steeds. Thans vindt er geen nieuwbouw meer plaats op de werf. De Oude Werf wordt gebruikt voor scheepsrestauraties, de Nieuwe Werf voor onderhoud en schilderwerk.

Eén meting (A1337N) vermeldt P. van Dam in Oudewater. Vrijwel zeker is Oude Wetering bedoeld. Ik breng hem hier onder. En ik smokkel dus met dat ene jacht dat in Alphen a/d Rijn gebouwd is.

Dit is een andere Van Dam dan de bijna gelijknamige Scheepswerf Fa. A. van Dam en Zn in Aalsmeer (=Dam-Aalsmeer).

(JS, febr. 2020, geheel herzien in november 2021)

Literatuur en bronnen

Aanvullingen?

Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!