Werf: N.V. Internationale Scheepsbouwmaatschappij De Maas / Intermaas

in Slikkerveer

Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.

Toelichting

Er ging in de metingen nog al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus: "N.V. Internationale Scheepsbouwmaatschappij De Maas / Intermaas".

Algemeen

De werfcode is: =Intermaas-Slikkerv
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.

Het adres van de werf was Nieuwe Reierwaardschedijk (thans Ringdijk Bolnes) in Slikkerveer (Gem. Ridderkerk.) in Slikkerveer (Thans gem. Ridderkerk.).  
(De positie op het kaartje is bij benadering.)

Er staan 5 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 2 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.

De werf bouwde hoofdzakelijk zeeschepen, maar ook wel binnenvaartschepen.

Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1923.

Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1930.

Deze werf is een vervolg op de werf IJzergieterij en Machinefabriek A.F. Smulders in Slikkerveer.

Later is de werf overgenomen of opgevolgd door de werf Werf Gusto / IHC Gusto in Slikkerveer.

Bijzonderheden

Nadat de werf van Smulders van Slikkerveer was verplaatst naar Schiedam (en daar Gusto ging heten) lag het terrein in Slikkerveer enige tijd braak. Eind 1916 of begin 1917 werd het terrein gekocht door een nieuwe werf: N.V. Scheepswerf De Maas in Slikkerveer. De oprichting van deze N.V. werd op 16 november 1916 in de Staatscourant gepubliceerd onder nummer 1379. Het geplaatst aandelenkapitaal bedroeg 500.000 gulden.

Het eerste schip, de Slikkerveer, werd op 6 januari 1918 te water gelaten.

In januari 1919 ging de werf samen met de "N.V. Internationale Gewapend Beton Scheepsbouw Maatschappij" in Rotterdam. Er ontstond na de fusie een nieuwe N.V., de "N.V. Internationale Gewapend Beton Scheepsbouw Mij. De Maas" met een geplaatst aandelenkapitaal van 1 miljoen gulden. Zoals bij meer bedrijven werd het telegramadres uiteindelijk deel van de naam, dus het bedrijf werd vaak simpelweg als "Intermaas" aangeduid.

De bedoeling was dat de nieuwe N.V. zich zou specialiseren in de bouw van betonnen schepen. Daar bleek totaal geen markt voor te zijn, dus men ging terug naar staal. De werf bouwde hoofdzakelijk zeeschepen, waaronder veel voor de Koninklijke Pakketvaartmaatschappij (KPM). In de liggers van de scheepsmetingsdienst vinden we maar drie binnenschepen die op deze werf gebouwd zijn. In de jaren dertig werden ook twee mijnenleggers voor de Nederlands-Indische Gouvernementsmarine gebouwd. Zoals vrijwel alle werven in die periode was deze werf tegelijkertijd een constructiebedrijf dat bruggen, aanlegpontons, sluisdeuren, kolenverladers en drijvende kranen bouwde.

Op het hoogtepunt van de werf, in 1928, waren er volgens het Digitale Museum Gusto (zie de bronnen) 825 mensen in dienst. De werf had volgens een artikel in "Het Schip", mei 1926 vier hellingen van 500 voet (circa 170 meter) en twee van 300 voet (circa 90 meter). Daarnaast, volgens hetzelfde artikel, een drijvende kraan van 100 ton, zeven "loopkranen", een scheepsbouwloods, een smederij, een draaierij, een bankwerkerei en meerdere timmerloodsen. Bij de liquidatie in 1937 waren daar nog vier "werfkranen" van over. Dat zullen dus wel vier van die zeven loopkranen zijn. Zij zijn gekocht door de NDM in Amsterdam.

Het Digitale Museum Gusto stelt dat er nooit dividend is uitgekeerd door de werf, maar dat klopt niet. Over het boekjaar 1925 is 6% dividend uitgekeerd (De Telegraaf 22-04-1926), over het boekjaar 1928 4% en over het boekjaar 1929 5% (Het Vaderland van 17-04-1930). Vanaf 1930 werd inderdaad geen winstuitkering meer gedaan, hoewel er over dat jaar nog een winst gemaakt werd van fl. 97.500,-- (Het Vaderland van 17-05-1931). Vanaf 1931 werd er verlies geleden.

De werf werd hard getroffen door de crisis van 1929 en de grote depressie van de jaren dertig. In januari 1937, na de oplevering van de "Minjak" voor de KPM was de orderportefeuille leeg en ging het bedrijf in liquidatie. Op dat moment waren er nog 70 werknemers in dienst.

In 1941 huurde scheepswerf Gusto uit Schiedam het terrein van de werf. Dat is interessant omdat een voorloper van Gusto (Smulders) het terrein al eerder in bezit had. In 1962 kocht Gusto het terrein, en later werd daar IHC-Gusto Staalbouw gevestigd.

(JS, februari 2021)

Literatuur en bronnen

Aanvullingen?

Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!