Deze pagina geeft bijzonderheden over deze werf. Als u de pagina gelezen hebt kunt u hem sluiten. U komt dan terug op de detailpagina over het schip.
Er ging in de metingen nog
al eens iets fout bij het overnemen van de werfnaam: vaak kregen de scheepsmeters de naam van de werf niet te zien
maar werd die verteld door de schipper of de eigenaar. De meters schreven op wat ze dachten te horen.
Bovendien was het handschrift van de meters niet altijd even duidelijk, dus bij het digitaliseren
van de scheepsgegevens ging ook nog wel eens wat mis. We hebben getracht de naam van de werf
te achterhalen zoals die door de werf zelf het vaakst gebruikt werd. In dit geval dus:
"Verschure & Co.’s Scheepswerf en Machinefabriek".
De werfcode is: =Verschure-Amsterdam
Desgewenst kunt u alle metingen van schepen van deze werf inzien, onafhankelijk van de spelling die in de metingen voor de werf gebruikt is.
Het adres van de werf was Tot 1916: Meeuwenlaan 70, bij het Motorkanaal. Vanaf 1916: Zamenhofstraat in Amsterdam.
Er staan 208 metingen voor deze werf in de database. Daarvan zijn er 132 eerste (of enige) metingen, dus met redelijke zekerheid unieke schepen.
De werf was niet gespecialiseerd in één soort vaartuigen.
Het eerste bouwjaar (dus niet meetjaar!) dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1907.
Het laatste bouwjaar dat in de metingen voor de werf vermeld wordt is 1978.
Afgezien van overduidelijke schrijffouten en misinterpretaties komen we in de metingen de volgende namen
voor de werf tegen:
Later is de werf overgenomen of opgevolgd door de werf Oranjewerf Scheepsreparatie BV in Amsterdam.
Deze werf is ontstaan als een spin-off van "Verschure & Co.’s Algemeene Binnenlandsche Stoomvaartmaatschappij". Dat bedrijf heeft in 1902 zeven andere stoombeurtvaart-maatschappijen overgenomen en had toen 21 schepen in de vaart. Zo ontstond de behoefte aan een eigen reparatiewerf. Het begon rond 1904 klein met een reparatiefaciliteit voor schepen van de rederij in een oude raderboot in het Oosterdok in Amsterdam. Dat voldeed kennelijk niet en in 1908 werd een werf gesticht aan de Meeuwenlaan in Amsterdam Noord. Ook deze was in eerste instantie bedoeld voor reparatie aan eigen schepen. De werf was ook succesvol bij werk voor derden en bouwde tenslotte in 1912 ook de eerste schepen, voor eigen rekening. In 1913 werd de werf losgekoppeld van de rederij en voortgezet in een aparte NV. Directeur werd ing. A.J.M. (Ton) Verschure. In 1915/16 volgde de stichting van een tweede werf aan de Zamenhofstraat (Thans Johan van Hasseltweg en NIET het Johan van Hasseltkanaal, zoals Wikipedia ten onrechte vermeldt) met twee scheepshellingen. Daarbij verrees in 1918 een nieuwe ketelmakerij annex smederij. De inrichting werd in 1919 voorlopig gecompleteerd met een drijvend droogdok, gekocht in Duitsland waar het eerder dienstdeed voor onderzeeboten. Het terrein aan de Meeuwenlaan werd na 1916 langzamerhand omgebouwd voor de machinefabriek.
De jaren rond de Eerste Wereldoorlog waren voor de werf heel succesvol. De Stichting Maritiem-Historische databank (MarHisData) identificeert 6 zeeschepen die op deze werf gebouwd zijn, alle tussen 1916 en 1920. Maar de economische neergang van begin jaren twintig trof de werf hard: het personeelsbestand liep terug van 900 naar 300 man. Vanaf 1923 ging de werf ook (tin-) baggermolens bouwen en dat bleek een voortdurende bron van inkomsten te zijn. Volgens Wikipedia was een tweede specialisme de bouw van graanelevatoren, maar daar zien we in de metingen weinig van terug.
Het moederbedrijf, Verschure en Co's Stoomvaartmaatschappij, werd in de jaren '30 zwaar getroffen door de grote depressie en ging na de dood van oprichter Petrus Verschure in 1939 kopje onder. Het grootste deel van de lijnen (en de schepen) kwam in handen van Rederij Van der Schuyt, een kleiner deel bleef zelfstandig en zou na de Tweede Wereldoorlog de kern worden van rederij Koppe. Ook de werf viel in de depressie sterk terug. Maar door de bouw van baggermaterieel voor de Zuiderzeewerken overleefde hij uiteindelijk.
In de Tweede Wereldoorlog was het erg moeilijk orders te verkrijgen. Een aantal bedrijven die waren gespecialiseerd in baggermaterieel vormden in 1943 een verkoopcombinatie, de Industriëele Handelscombinatie Holland (IHC). Verschure was een van de zes deelnemers. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd de werf door de Duitsers grondig vernield. Maar al begin 1946 kon Verschure weer een tinbaggermolen voor de Billiton Maatschappij opleveren.
Net als de andere Nederlandse scheepswerven groeide Verschure spectaculair tijdens de hausse in de Nederlandse scheepsbouw van de jaren vijftig en begin jaren zestig. De machinefabriek werd opnieuw te klein en in 1951 werd daarom in Noordwijkerhout (!) een nieuwe machinefabriek DMN ("De Machinefabriek Noordwijkerhout") opgericht. In 1952 nam Verschure een belang in de in 1949 opgerichte Oranjewerf, In 1959 werd die werf in zijn geheel overgenomen. Verschure had toen dus 4 productielocaties. In 1954 waren er 1100 mensen in dienst.
Na de hausse volgde, midden jaren zestig, een diepe recessie in de Nederlandse scheepsbouw. In 25 jaar tijd werd het aantal scheepswerven in Nederland gedecimeerd: na 1985 was nog geen 10% van de scheepsbouwcapaciteit uit 1960 over. Ook Verschure ontkwam niet. De losse verkooporganisatie IHC werd in 1965 omgezet in een holding met Verschure als een van de vijf deelnemers, in 1971 volgede een volledige fusie tot IHC Nederland N.V. De nieuwe naam van de werf werd IHC Verschure BV. Maar dat alles mocht uiteindelijk niet baten. In 1989 werden zowel de werf als de machinefabriek geliquideerd. De inventaris (en het droogdok van de werf) werden overgenomen door de Oranjewerf.
Op het terrein aan de Meeuwenlaan kwam woningbouw en de jachtwerf Aeolus. Het terrein aan de Zamenhofstraat werd een bedrijvenpark. Wie met de pont van het Azartplein komt, kan bij het aanlanden bij de Zamenhofstraat rechts nog de contouren van twee hellingen van Verschure zien liggen. (Google Maps: 52°23'07.2"N 4°55'54.5"E)
(JS, april 2022)
Aanvullingen en verbeteringen zijn altijd welkom! E-mail ze naar wervenlijst[at]s2ho.nl
Vervang [at] door een apestaartje (@). Zo krijgen wij beduidend minder spam!